Wat is een gekantelde baarmoeder en heeft het invloed op je vruchtbaarheid?

Veel vrouwen horen wel eens van hun arts dat hun baarmoeder gekanteld is, soms naar voren, soms naar achteren. Dit nieuws kan ervoor zorgen dat je je zorgen maakt. Maar is dat nodig? In dit blog gaan we dieper in op wat een gekantelde baarmoeder is en of het invloed heeft op je vruchtbaarheid.

Hoe ziet je baarmoeder er uit?

Laten we hier beginnen, zodat je een beetje weet wat je van je baarmoeder moet verwachten.

Je baarmoeder lijkt op een omgekeerde peer en is verbonden met je bekkenbodem (dit is een spier). De baarmoedermond begint waar je vagina eindigt en gaat over in de baarmoederhals. Je baarmoeder wordt op zijn plek gehouden door banden die vast zitten aan onder andere je bekken. Aan de bovenkant, wat meer richting de zijkant zitten je eileiders. Je eierstokken liggen los van je eileider (daarover later meer).

Aan de voorkant van je baarmoeder ligt je blaas. Aan de achterkant je darm en aan de zijkant liggen ook nog verschillende (delen van) organen, zoals je eierstokken.

Wat houdt een gekantelde baarmoeder in?

Normaal gesproken ligt je baarmoeder redelijk rechtop, maar bij sommige vrouwen kan deze naar voren (anteversie) of naar achteren (retroversie) kantelen. Factoren zoals een volle blaas, obstipatie, hormoonstimulatie of operaties zoals een keizersnede kunnen de positie van je baarmoeder beïnvloeden.

Hoe kun je een gekantelde baarmoeder vaststellen?

Een echo kan de positie van de baarmoeder duidelijk zichtbaar maken. Het kan ook opgemerkt worden bij uitstrijkjes, het plaatsen van een spiraaltje, inseminatie of terugplaatsing bij IVF/ICSI.

Is het erg als je baarmoeder gekanteld is?

Een lichte kanteling is normaal en komt veel voor. Het is dus ook niet erg. Het is een beetje te vergelijken met haarkleur. Iedereen heeft een andere haarkleur en er is geen goed of fout. Dat geldt dus ook voor die lichte kanteling. Tenminste, als je baarmoeder wel goed kan bewegen.

Een lichte kanteling kan ontstaan doordat:
–   je blaas heel vol zit (dan duwt het je baarmoeder wat naar achteren),
–   je darmen flink gevuld zijn (obstipatie). Je baarmoeder wordt naar voren geduwd.
–   je eierstok vergroot is. Dat kan komen door bijvoorbeeld hormoonstimulatie of cystes. Je eierstok zal tegen je baarmoeder drukken en daardoor moet je baarmoeder aan de kant.
–   vleesbomen geven ook een positieverandering.
–   je lichaam er nou eenmaal niet altijd uit ziet zoals de boekjes het beschrijven (en dat is zeker niet altijd erg). Oftewel genetische factoren spelen ook een rol.

Als je baarmoeder niet genoeg beweeglijkheid heeft, gaat ze trekken aan andere organen en gewrichten. Dat geeft pijnklachten.

Hoewel een licht gekantelde baarmoeder over het algemeen weinig tot geen klachten geeft, kan een fors gekantelde baarmoeder wel problemen veroorzaken. Het kán zijn dat het geen normale variatie is.

Kanteling naar voren.

Dit noemen we anteflexie of anteversie (afhankelijk van de ernst). Een klein beetje is heel normaal. Dat hebben heel veel vrouwen. Een forse kanteling komt niet heel veel voor, maar het gebeurd wel eens na een operatie zoals een keizersnede.

Tijdens een keizersnede operatie wordt de baarmoeder benaderd vanuit de buikwand. Er wordt een wond gemaakt in de buik en de artsen gaan laag voor laag richting de baarmoeder. Vervolgens moet alles ook weer dicht gemaakt worden. Ook dat gebeurd laag voor laag. Het kan daarbij gebeuren dat je baarmoeder, tijdens het herstel, vast komt te zitten aan je blaas of buikwand. Daarmee wordt je baarmoeder dus een stukje naar voren getrokken.

Als je baarmoeder erg naar voren gekanteld is, zal een arts tijdens een onderzoek of behandeling meer moeite moeten doen om de ingang van je baarmoeder te vinden. Het is niet helemaal zoals het hoort en het geeft aan dat je misschien te maken hebt met verklevingen of littekenweefsel.

Kanteling naar achteren.

Dit noemen we retroflexie of retroversie (afhankelijk van de ernst). Dit komt iets minder vaak voor dan een baarmoeder die naar voren gekanteld ligt. Al zijn er natuurlijk wel vrouwen die hier last van hebben.

Het kan normaal zijn, zeker als het een kleine kanteling is. Maar het kan ook het gevolg zijn van verklevingen in je buikholte. Dit kan bijvoorbeeld ontstaan bij endometriose. Endometriose zit vrij vaak aan de achterkant van de baarmoeder (tussen je darm en baarmoeder in). De endometriosehaarden aan de achterkant raken ontstoken en het weefsel dat daarbij gemaakt wordt, is heel plakkerig. Hierdoor kan je baarmoeder vast plakken aan je darm, aan de achterkant. Daardoor kantelt ze naar achteren.

Hoe dan ook, als je baarmoeder fors gekanteld is (retroflexie), is dat niet helemaal normaal. Het is een indicatie om verder te kijken, om te kijken of er nog iets meer aan de hand is. Zoals bijvoorbeeld endometriose of verklevingen door eerdere operaties, ontstekingen in je buik, littekenweefsel als gevolg van een blinde darm ontsteking en nog een lange lijst met andere dingen. De positie van je baarmoeder kan dus iets zeggen over littekens en verklevingen. Het hoeft natuurlijk niet dat er allerlei dingen aan de hand zijn, maar extra checken kan geen kwaad wat ons betreft.

Maar dan nu misschien wel de belangrijkste vraag…

Heeft de positie van je baarmoeder invloed op je vruchtbaarheid?

Nee, de positie op zichzelf niet. Kleine kantelingen zijn normaal.

Zaadcellen zijn zo klein dat het ze niet uit maakt in welke richting te moeten zwemmen en waar de baarmoedermond precies is. Ze zwemmen toch zo dicht mogelijk bij de rand en je baarmoeder is nu niet ineens een doolhof geworden. Ze komen er wel.

Maar…

Als de positieverandering het gevolg is van een medisch probleem, zoals endometriose of littekenverklevingen, kan het wel invloed hebben. Of als de gekantelde baarmoeder er voor zorgt dat je baarmoeder minder beweeglijk is.

Endometriose kan invloed hebben op je vruchtbaarheid. En ook geblokkeerde eileiders (als gevolg van verklevingen of littekenweefsel) kunnen invloed hebben op je vruchtbaarheid. En de beweeglijkheid van je baarmoeder is weer belangrijk voor de innesteling, hormoonbalans, het goed verlopen van je menstruatie en heel veel andere dingen die invloed hebben op je vruchtbaarheid.

Dus een andere stand van je baarmoeder kan wel reden zijn om verder te kijken. Aanvullend onderzoek in het ziekenhuis of controleren of er genoeg soepelheid in je buik aanwezig is.

Waarom benoemen artsen het tijdens een onderzoek?

Vaak benoemen ze het als herinnering aan zichzelf of om je juist gerust te stellen. Een afwijkende positie kan de zoektocht naar de baarmoedermond iets moeilijker maken. Het duurt iets langer, maar is meestal geen reden tot bezorgdheid. Als een arts er zich zorgen over maakt, zullen ze het nooit terloops benoemen.

Conclusie:

Een gekantelde baarmoeder is een normale variatie, zoals haarkleur dat ook is. Maar als deze vast zit door een onderliggend probleem, kan het invloed hebben op je vruchtbaarheid. Verdere onderzoeken zijn raadzaam als er vermoedens zijn van endometriose, littekenweefsel of andere complicaties.

Een gekantelde baarmoeder is heel vaak het gevolg van verklevingen in je buik en dat kan zowel grote als kleine oorzaken hebben. Als je er met je arts niet uit komt, kunnen wij natuurlijk ook controleren of je buik soepel genoeg is en behandelen als dat nodig is. Dat heeft invloed op de soepelheid van je baarmoeder en daarmee ook op de positie van je baarmoeder.

Heb je een gekantelde baarmoeder? En weet je niet wat daar de reden van is, maar wil je graag weten of het in jou geval te maken kan hebben met verklevingen? Plan dan een gratis en geheel vrijblijvende belafspraak in. Dan kunnen we door het stellen van de juiste vragen achterhalen welke stappen je nu het beste kunt zetten.